Historia The Beatles (Fab Four): JOHN LENNON : "COLD TURKEY"

Napisana: John Lennon
Nagrana: 25,28 września, 5 października 1969
Wydana:24 października 1969 (UK),20 paźdz. 1969 (USA)
Producent: John Lennon, Yoko Ono
Wytwórnia: Apple
Długość: 5'24"

Obsada:
John Lennon: wokal, gitara akustyczna
Eric Clapton - gitara
Klaus Voormann - gitara basowa
Ringo Starr - perkusja

Dostępna:

Power To The People - The Hits
Live Peace In Toronto 1969
Some Time In New York City
Live In New York City
Acoustic
Saved Fish

Dwie solowe piosenki Johna nieodmiennie kojarzą mi się ze sobą. Słuchając jednej myślę o drugiej i odwrotnie. Z dwóch powodów. Pierwszy to niesamowita, wulkaniczna ekspresja wokalna Artysty w nich użyta. Drugim powodem jest to, że to chyba dwie piosenki Johna, najbardziej osobiste, swoisty "emocjonalny i psychiczny streap-tease" muzyka (korzystam tutaj zez zwrotu, jakim krytycy zdefiniowali trzeci album kanadyjskiej artystki Alanis Morisette 'Jagged Little Pill' z 1995). Te piosenki to opisywana dzisiaj 'Cold Turkey' oraz oczywiście 'Mother', którą John nagra pod koniec 1970 roku. Czy można się bardziej obnażyć przed słuchaczem ?

Język angielski w szczególnie wymowny sposób opisuje efekty odstawienia heroiny i określa je mianem "zimnego indyka", przyrównując straszliwe objawy odwyku - gorączkę, palpitacje, bezsenność, nudności, biegunkę, zimne poty i gęsią (indyczą?) skórkę - do makabrycznych resztek ze świątecznego stołu. John i Yoko zmagali się z 'zimnym indykiem' pod koniec lata 1969 w Tittenhurst. Było to o tyle łatwiejsze, że John korzystał z usług drobnego dilera, który mieszał narkotyk z talkiem. Przyjaciele pary wspominali: - Dla niego była to znacznie trudniejsza batalia niż dla Yoko, a mimo to wspomagał innych. Jeden ze znajomych Johna prowadził w czasie procesu odwyku pamiętnik, a John skomponował piosenkę, którą zatytułował tak jak procedurę, przez która przeszedł. Ze szczegółami opisał w niej objawy i swoje reakcje, a zrobił to tak precyzyjnie, jakby to była szpitalna karta wisząca na łóżku pacjenta: temperatura rośnie... mam wysoką gorączkę... już trzydzieści sześć godzin... boli całe ciało... mam gęsią skórkę... oh, już będę grzecznym chłopcem, proszę spraw, żebym poczuł się znowu dobrze...

Cztery dni przed swoją śmiercią JOHN w wywiadzie dla BBC mówił: Puszczanie 'Cold Turkey' w radiu było zabronione. Sądzono, że to piosenka promująca narkotyki. Ale ja zawsze wyrażałem siebie, co czułem i o czym myślałem w danym czasie. Więc napisałem wtedy o swoich doświadczeniach w czasie odstawiania heroiny. To była trochę taka rock and rollowa wersja 'The Man With Golden Arm', gdzie pokazano jak Frank Sinatra cierpi w czasie odstawienia lekarstwa [film z 1955 roku, dramat z Sinatrą w roli głównej - RK].

John (i oczywiście nieodstępująca go na krok Yoko) już w trakcie pracy nad albumem 'The Beatles' (Biały Album) powoli uzależniali się od narkotyków. Sygnały o wsiąknięciu w świat heroiny i tabletek możemy rozpoznać w tekstach z tego wydawnictwa: w "Happiness Is A Warm Gun" ('I need a fix 'cause I'm going down' - potrzebuję naprawy gdyż mierzam ku upadkowi) czy "Everybody's Got Something To Hide Except Me And My Monkey" ('The deeper you go the higher you fly' - im głębiej w to wchodzisz, tym wyżej odlatujesz). Narkotyki nie oznaczały jednak brak aktywności pary. Zanim jednak para przyparta do muru zdecydowała się na terapię 'zimnego indyka', w marcu i maju 1969 przeprowadzili dwa happeningi z cyklu Bed-In.

JOHN [1970]: Heroin. To nie było zabawne. Nigdy sobie jej nie wstrzykiwałem czy coś w tym rodzaju. Po prostu wąchaliśmy ją gdy nas bardzo bolało. Chodzi mi o to, że nie mogliśmy - po prostu ludzie dawali nam mocno popalić. Obrzucano nas, zwłaszcza Yoko mnóstwem gówna. Ludzie jak Peter Brown przychodzili do naszego biura, podawał mi dłoń, ściskał ją, zupełnie nie dostrzegając Yoko. Nawet teraz zdarzają się takie sytuacje. Braliśmy H przez Beatlesów i ludzi z otoczenia. Z powodu tego co nam robili. Ale wyrwaliśmy się z tego... Nigdy też tego nie zapomnimy.

Pierwszą wersję demo piosenki John nagrał w początkach września 1969. Po prostym pierwszym podejściu do songu, drugi już został wzbogacony o zdublowany wokal Johna oraz delikatny akompaniament drugiej gitary, na której zagrał Eric Clapton. Ta wersja powstała już w studiu i wydana został w 2004 roku na albumie Johna 'Acoustic'. Kolejną wersję, z tą spotykali się widzowie koncertów Johna i jego kapeli, wzbogacono o wtórującą Johnowi w jękach i okrzykach Yoko.

Zanim więc utwór ukazał się na singlu nastąpiła jego koncertowa premiera, która miała miejsce 13 września 1969 roku w czasie imprezy Toronto Rock 'n' Roll Revival. John na tą imprezę (czytaj w HISTORII PO ROZPADZIE) zaprosił do udziału w swoim Plastic Ono Band swoich dobrych przyjaciół, 'hamburskiego' Klausa Voormanna (uznanego od lat w światku muzycznym basistę), Erica Claptona oraz do perkusji Alana White'a (niebawem zamieszczę na blogu wywiad z nim, oczywiście dotyczącym jego współpracy z Johnem). Skład uzupełniali oboje Lennonowie (małżeństwo od marca 1969). W czasie koncertu tekst 'Cold Turkey' John śpiewał z kartki trzymanej przez Yoko.

Voormann, White, Ono, Lennon, Clapton - Plastic Ono Band 1969

JOHN [1970]: Byliśmy wtedy napakowani śmieciami. Zanim wyszliśmy na scenę rzygałem przez wiele godzin, zresztą mało nie zwymiotowałem przy 'Cold Turkey'. Rolling Stone sfilmował to, nie oglądałem tego jeszcze, ale napisali, że w czasie koncertu 'było to i tamto'. Prawdą jest, że nie mogłem śpiewać, tak byłem pełen tego gówna.

12 dni po występie na festiwalu w Toronto, gdzie Plastic Ono Band po raz pierwszy wystąpił po raz pierwszy publicznie, przystąpiono do nagrywania utworu. Skład w stosunku do występu w Kanadzie został zmieniony o Ringo Starra, który zastąpił White'a za perkusją. John bardzo długo był niezadowolony z rezultatu nagrań. Mimo, że pierwsza sesja odbyła się w dobrze mu znanym studiu EMI przy Abbey Road, żadne z 26 podejść nie zadowalało go. Zrezygnowani muzycy poprzestali tego dnia na tym, by trzy dni później w kolejnym znanym Lennonowi studiu w Trident, nagrać już to co Beatlesowi (zespół The Beatles wciąż istniał oficjalnie) wreszcie się spodobało. Nagranie zmiksowano jeszcze tego samego dnia, ale piosenka gotowa była dopiero 5 października, kiedy dodano inne ścieżki wokalne oraz kilka innych nakładek. Singiel Johna, moim zdaniem jeden z najlepszych był gotowy.

JOHN: Luz jaki słychać w 'Cold Turkey' zawdzięczam Yoko - wykorzystałem w czasie nagrania jej technikę całkowitego braku hamowania gardła.

'Cold Turkey' zostało wydane w USA i Wielkiej Brytanii w odstępie czterech dni, 20 oraz 24 października. Na etykietce singla wypisano dużymi literami 'PLAY LOUD' (GRAJ GŁOŚNO). Na stronie B singla wydano piosenkę Yoko, 'Don't Worry Kyoko (Mummy's Only Looking For Her Hand In The Snow)'. W USA singiel dotarł do 30 miejsca list przebojów, w rodzinnej Wielkiej Brytanii do 14.

JOHN: Przyszedłem do chłopaków i powiedziałem: 'Słuchajcie, wydaje mi się, że mam numer na następny singiel The Beatles. Wysłuchali go i odpowiedzieli w stylu: Hm... No cóż... Aha... Więc pomyślałem sobie: Gońcie się, wydam go sam.
'Cold Turkey' to pierwsza piosenka Johna Lennona podpisana tylko jego nazwiskiem. Poprzedni wielki przebój solowy Johna, wydany kilka miesięcy wcześniej 'Give Peace A Chance', kredytowany (tantiemy autorskie) był jeszcze spółką autorską Lennon & McCartney

JOHN [1980]: 'Cold Turkey' nie wymagało żadnych wyjaśnień. Jego emisja była zabroniona we wszystkich radiostacjach w całych Stanach Zjednoczonych. Myśleli, że promuję tam heroinę... W sprawach narkotyków są takimi głupcami. Zawsze zatrzymują przemytników i dzieciaków z kilkoma jointami w kieszeniach, ale nigdy nie zmierzą się wprost z rzeczywistością. Nie szukają nigdy przyczyn sięgania po narkotyki. Dlaczego każdy bierze narkotyki? Przed czym ucieka? Czy życie jest takie straszne. Czy nasze życie jest tak straszne, że nie możemy sobie poradzić z nim bez pomocy narkotyków, alkoholu, nikotyny? Nie staram się być w tym temacie kaznodzieją, tylko po prostu stwierdzam, że narkotyk jest narkotykiem. Ważne jest dlaczego go bierzemy, a nie kto komu sprzedaje je za rogiem.

26 listopada 1969 Pałac w Buckingham otrzymał zaskakującą przesyłkę. Po otworzeniu paczki okazało się, że był niej zwrócony medal MBE (Members Of The British Empire) Johna Lennona (cały zespół otrzymał je 26 października 1965). Do listu muzyk dołączył list o następującej treści: "Her Majesty. I am returning this MBE in protest against Britain’s involvement in the Nigeria-Biafra thing, against our support of America in Vietnam, and against Cold Turkey slipping down the charts. With love, John Lennon of Bag." (Wasza Wysokość. Zwracam ten medal MBE w proteście przeciwko zaangażowaniu się Brytanii w konflikt Nigeria-Biafra, przeciwko naszemu wsparciu Ameryki w Wietnamie, oraz przeciwko temu, że "Cold Turkey' spada na listach przebojów. Z miłością, John Lennon z Worka.) Cały John, prawda?

W 2005 roku magazyn Q umieścił "Cold Turkey" na pozycji 74 w swoim zestawieniu 100 Greatest Guitar Tracks (100 Najlepszych Gitarowych Utworów). Na miejscu nr 5 The Beatles "Helter Skelter"

__________________________________

Wiesz – odpowiedział John – kiedy byłem młodszy, śpiewałem na znacznie większym luzie. Ale potem stałem się bardziej spięty, bardziej… cóż, właśnie taki jak wtedy, kiedy zostajesz sławnym tym czy tamtym. No i czułem się też bardziej skrępowany, śpiewając z Paulem i George’em. Na Twist and Shout trochę mnie poniosło, podobnie jak na niektórych koncertach, kiedy już nie mogłem się pohamować, wychodziłem z siebie i po prostu szalałem. Ale teraz, gdy jestem samodzielny, mogę robić, co mi się podoba, i nie muszę się ograniczać, pozwalam sobie śpiewać tak jak wtedy, kiedy byłem młodszy. Po prostu mnie ponosi. Zaczęło się na Cold Turkey – to pod wpływem Yoko. Inspirowała mnie i chciałem w większym stopniu używać swojego głosu.
– Ta piosenka, Cold Turkey – powiedziałem [Jonathan Cott - RK] – jest tak nieznośna, jeśli chodzi o sposób, w jaki daje słuchaczowi odczuć cierpienie wywołane głodem narkotykowym, że naprawdę mogłeś ją włączyć do swojego nowego albumu, nie sądzisz?
– Ale kiedy jej teraz słucham – odparł John – naprawdę brzmi moim zdaniem do dupy. Wydaje mi się, że właściwie nie dałem się ponieść i że wciąż była tylko czymś na pokaz. Ale tym razem w końcu się przełamałem.

___________________________________

Temperature's rising

Can't see no future
Can't see no sky