JOHN LENNON: HOW DO YOU SLEEP

Album: 'Imagine' 1971  
Kompozycja: John Lennon 
Nagrana: ok. 20-28 maja, 4-5 lipca 1971 
Producent: John Lennon, Yoko Ono, Phil Spector 
Wydana: 8 października 1971 (UK), 9 września 1971 (US)

Długość: 5'36"

Wytwórnia: Apple/EMI

Obsada: 

JOHN: wokal, fortepian 
GEORGE: slide gitara 
Klaus Voormann: gitara basowa 
Alan White: perkusja 
Nicky Hopkins: fortepian 
John Tout: fortepian 
Ted Turner, Rod Linton, Andy Davis: gitary akustyczne 
The Flux Fiddlers: skrzypce






Dostępna na: 

Imagine
John Lennon Antholgy
Wonsaponatime 

Piosenka uważana za najgorszą na słynnym albumie Johna Lennona "Imagine", odebrana jak wielki atak na swego dawnego przyjaciela z zespołu.

Sesje 'Imagine', od lewej Voormann, Harrison, Lennon i Ono.

  JOHN: Tutaj wcale nie chodzi o Paula, a o mnie samego. Tak naprawdę to sam siebie atakuję. Ale żałuję tych skojarzeń, choć czego tutaj żałować ? Poradził sobie z tym. Jednyną ważną rzeczą w tym wszystkim jest to, jak on i ja czujemy te rzeczy, a nie pisarz czy ich komentator. I on i ja czujemy się ok.

John opisał swój album, jak zawsze krytycznie i nerwowo, jako Plastic Ono z polewą czekoladową. Czy miało to oznaczać, że po pozornie surowym (występy z Voormnnem i Claptonem w składzie) i rewolucyjnych dokonaniach z samą Yoko (album 'Two Virgins'), przebojowy przecież 'Imagine' był zdradą jego pierwotnych zamierzeń o zaprzestaniu tworzenia słodkich przebojów ? Na pewno słodkim utworem nie było zjadliwe i złośliwe 'Jak sypiasz?', które miało być odpowiedzią na album Paula i Lindy 'Ram' i zawarte tam teskty, odczytane jako zniewagi jego samego, jak i jego działalności z Yoko. Także na wywiady prasowe Paula, który wciąż jego zdaniem pastwił się nad nim i mścił za rozpad The Beatles. John nie ustępował tutaj Paulowi, i dziennikarze słyszeli jego żale, krytykę wszystkiego co robi Paul ('no tak, „Another Day” to czysta poezja, czyż nie... ?'), podziękowania Allenowi Kleinowi za jego postawę wobec McCartney'a no i zapewnienia, że nie tylko on właściwie odczytywał ukryte znaczenia jakie Paul zawarł w swoich piosenkach, w stosunku do Johna, jak i Yoko. John wierzył, że szczególnie w piosenkach 'Too Many People', 'Dear Boy' , 'Three Legs', 'The Back Seat Of My Car', Paul go szczególnie zjadliwie atakuje.

Sesja 'How Do You Sleep'

 JOHN: Tak drogi czytelniku (wywiad dla czasopisma 'Crawdaddy' -RK) – usłyszałem te wiadomości Paula na 'Ram'.

Paul inaczej to widział i po latach stwierdził (1984): Przyglądałem się któregoś dnia mojemu drugiemu albumowi 'Ram', i zapamiętałem tylko jedno niewielkie odniesienie w stosunku do Johna. Chodziło o ten fragment z kazaniami, które wciąż wtedy głosił. W jednej piosence napisałem: 'Too many people preaching practices' („Too Many People” - RK), to chyba ta linia. Myślę, ze to był mały przytyk w stronę Johna i Yoko. Poza tym nie było niczego innego na całym albumie. Oh, choć było takie coś: 'Wziąłeś swoją szczęśliwą przerwę i złamałeś ją na pół'.

Kontra Johna

Choć słowa Paula były aluzyjne i niebezpośrednie, John nie owijał niczego w bawełnę. Szczególnie dobitnie brzmi fragment, w którym John oskarża Paula, ze jedyną wartościową rzeczą jaką zrobił, było 'Yesterday'.

W pierwotnym tekście piosenki John napisał: "The only thing you done was Yesterday/You probably pinched that bitch anyway" (Jedyną rzeczą jaką zrobiłeś było 'Yesterday', przypuszczalnie ściągnąłeś skądś tą sukę). Allen Klein zasugerował jednak by zastąpił te ostre słowa innym zwrotem: "And since you've gone you're just another day" – odniesieniem do singla Paula z 1971. To przypuszczalnie uchroniło obu Beatlesów od spotkania się w sądzie, bo Paul przypuszczalnie nie przepuściłby płazem takiej zniewagi i obelgi. Inne słowa były nie mniej brutalne i precyzyjne: 'The sound you make is muzak to my ears / you must have learned something in all those years (dźwięki jaki tworzysz to to zwykły muzak, czyżbyś się niczego nie nauczył przez te wszystkie lata?).
W którejś wersji piosenki John śpiewa "Tell me, how do you sleep, you cunt?' (powiedz mi, jak sypiasz, ty palancie). 

PAUL: Co z tego, ze tak napisał. Wytknął mi wiele rzeczy, że żyję prosto, że otaczają mnie prości ludzie. Lubię takie życie, moje dzieci takie są, prostaczki. Napisał, że jedyną rzeczą jaką zrobiłem było 'Yesterday'. On wie, że to nieprawda. On to wie i ja to wiem.

John i George - 1971

 JOHN: Było z tym trochę tak jak u Dylana z 'Like A Rolling Stone', jednej z jego fajniejszych piosenek. Używasz kogoś jako obiekt, przy pomocy którego coś tworzysz. Użyłem wtedy swego żalu do Paula, by napisać coś. Tak to było. To był po prostu taki nastrój i tak to napisałem.Ludzie pytali się go: Jak się z tym czujesz? Było kilka momentów na jego albumie, które mnie dotknęły. Więc pomyślałem sobie, że jakoś na nie odpowiem. Odpowiedziałem bardzo na serio i wprost.

Na nagraniu zagrał George Harrison i John był pod ogromnym wrażeniem gry kolegi na slide gitarze. 'To najlepsza partia gitary jaką on zagrał w swoim życiu'. Pewnie też to Paula zabolało ('George! Ty też przeciwko mnie ?').
W czasie nagrywania piosenki był także trzeci Beatles, Ringo Starr, który skrytykował Johna za użyte w niej słowa. A tak naprawdę John był odpowiedzialny tylko za połowę tekstu, drugą napisali wspólnie Yoko Ono i Allen Klein.

Felix Dennis

 Świadkiem nagrywania był Felix Dennis z magazynu Oz, który tak to wspomina: Napisali piosnkę i wykonali ją. Pamiętam, że jak 'te słowa' się pojawiały, Ringo Starr był coraz bardziej zdenerwowany. Naprawdę nie był uszczęśliwiony słysząc tekst, bo w którymś momencie powiedział: Wystarczy już John!. Było dwóch wspaniałych muzyków w studiu, niespecjalnie zadowolonych z tego co słyszeli, ale skończyło się jak skończyło. John miał gdzieś zdanie innych. Jest absolutną prawdą, że Yoko napisała większość z tego tekstu. Widziałem ją jak pisała ten tekst i biegła z kartką do Johna by mu to pokazać, co drażniło często innych muzyków będących w studio. John czytał, machał kartką i krzyczał: 'Wspaniałe!' lub coś w tym stylu... Ale na końcu tekst był już trochę inny. Może to za sprawą Ringo Starra, który powiedział im, by nie byli zbyt brutalni ? Niektóre teksty różnią się znacznie od tych jakie znajdujemy w finalnej wersji... Ale ogólnie nastrój nagrywania był wesoły.Wiadomo było wszystkim, że Paul to ważna postać w życiu Johna. Wiele żartowali, zagrali nawet linijkę, w której naśladowali Paula śpiewającego Little Richarda. Nie wiem czy to prawda, że Paul był dumny ze swojego naśladowania Little Richarda, ale naśmiewali się z tego. Phil Spector nigdy nie powiedział ani słowa na temat tekstu, tylko Ringo i czasem inni muzycy mówili: 'Chryste, John, odpuść sobie, tego za dużo, wiesz?'...

Paul nie kontratakował, na albumie 'Wild Life' (1971) umieścił piosenkę 'Dear Friend', która była jednoznacznie sygnałem zawarcia pokoju, choć oczywiście odzywały się głosy, że niekoniecznie.

W książce "Paul McCartney - Życie" Petera Amesa Carlina czytamy:

Paul : "Myślę, że to jest głupie (na pytanie co mysli o 'How Do You Sleep')...mówi, że napisałem tylko 'Yesterday', a wie, że to nieprawda"

Jednak Paul nie mógł całkowicie zdyskredytować Johna: "Podoba mi się płyta 'Imagine'. Jest w porządku. to jest John.

  John czuł tą samą ambiwalencję. Wypierał się gniewu wyrażonego w 'How Do You Sleep?', cyzelował gorzkie listy wysyłane do gazet (wśród nich cierpką odpowiedź na wywiad Paula w 'Melody Maker -

- czytaj tutaj ten tekst: Paul vs John 1971, opublikowaną tydzień później), a także wysłał mu prywatną korespondencję do rąk własnych, o dostarczenie której na Cavendish poprosił Raya Connoly'ego. "Myślę, że uda nam się rozwiązać problemy" - powiedział John dziennikarzom. Connolly zostawił list w skrzynce pocztowej Paula, ale kiedy zadzwonił później, by upewnić się czy list dotarł, Jim McCartney (ojciec Paula) odpowiedział, że Paul przesłał go do biura prawników. "Gdybym był na Twoim miejscu, synu, trzymałbym się od tego z daleka" - powiedział ze smutkiem McCartney senior. Jednak list miał jakiś odzew. Będąc parę tygodni później z wizytą w Nowym Jorku, Paul i Linda spotkali się dwukrotnie z Johnem i Yoko na kolacji. Wieczór zakończyli deklaracją, że nie będą się więcej opluwać w trasie.

W kolejnej ważnej książce o Beatlesach (P. Norman - "John Lennon Życie" znajdziemy znane już fakty ale przytoczę je: W jednym z utworów nie próbował (John) nawet ukryć swego przesłania pod warstwą aranżacji czy słodkich słówek. "How Do You Sleep?" Było odpowiedzią przeznaczoną dla Paula za jego lekceważący komentarz na płycie 'Ram'. Już tytuł piosenki dawał przedsmak tego, jak ostra była ta reakcja. Pomimo tego, że w mniemaniu Johna Paul był samolubny i wobec niego nielojalny, nie rzobił niczego co mogłoby mu spędzić sen z powiek (proces przeciwko trójce Beatlesów ?- RK). Podczas gdy on atakował łagodnie i pośrednio, odpowiedź Lennona była gwałtowna i na całego, niczym pocisk nuklearny w odwecie za prztyczek. W swojej piosence oskarżał Paula o otaczanie się prostaczkami (straights), o to, że jest pod pantoflem Lindy (grzecznie słuchasz co mówi ci Mamuśka - jump when your Mama tell you anything - (niezłe nie, i to pisał John -RK)). Nazywa go śliczną buźką (a pretty face) bez kręgosłupa i miażdzy jego piosenki ... Wykorzystuje też plotkę z czasów płyty 'Sgt.Pepper...', "że Paul nie żyje" (te świry miały rację, mówiąc, że nie żyjesz - those freaks was right when they said you was dead) no i oczywiście kpi z 'Yesterday'...

- Tak naprawdę nie czułem wtedy jakiejś szczególnej zawziętości - utrzymywał później John. - To nie była żadna okrutna, przerażająca, zjadliwa vendetta... Do napisania tej piosenki wykorzystałem swoją urazę, rozstanie z Paulem i Beatlesami, a także swoją znajomość z nim. Tak naprawdę to nie zaprząta przez cały czas moich myśli... Tak naprawdę atakuję samego siebie. Ale żałuję skojarzeń... zresztą, czego tu właściwie żałować? Jakoś to przeżył.

JOHN (maj 1972): Przeszedłem przez okres mówienia pewnych rzeczy, które miały go zachęcić do działania, chociaż wydaje mi się, że je źle zrozumiał. Właśnie w tym celu stworzyłem 'How Do You Sleep?' Z drugiej jednak strony uważam, że byłem w stosunku do niego zbyt ostry. Tyle, że tak się właśnie czułem pisząc i nagrywając tą piosenkę.  

PAUL (1989): Jeśli spojrzysz na wszystkie te wywiady i materiały z Johnem – wszystko to trochę wygląda jak w tym dokumentalnym filmie 'Imagine', w którym przyznaje, że ma problemy ze samym sobą. Tak więc, kiedy masz jakieś problemy ze sobą, to pierwszą rzeczą jaką robisz to uderzasz w kogoś. I najbliżej i najłatwiej było to zrobić ze mną. Tak więc zaczął mówić: Oh, wiesz, zrobiłeś tylko to' lub 'Najlepsze co napisałeś było tylko „Yesterday”' i coś w tym stylu. Tak zdaje się było w jednej z jego piosenek, zdaje się w 'How Do You Sleep'. Poszedł na mnie po całości.

Osobiście uważam, że zrobił tak, ponieważ próbował wyczyścić układ z Yoko. Miał nową miłość, próbował jej powiedzieć: 'Zobacz skarbie, kocham ciebie i nienawidzę tych facetów'. Trzeba pamiętać, że John miał wiele problemów. I wiesz, tak jak mówi się, gdy masz problemy, musisz z nich wyjść odcinając się od wszystkiego co było. Ty to wiesz, wszyscy to wiemy. Gdy jesteś w podłym nastroju, zawsze obwiniasz o to kogoś. Nigdy siebie.

Tak więc – myślę, że jeśli chciał dać sygnał Yoko, 'Spójrz, moje życie jest teraz twoje', musiał powiedzieć takie rzeczy jak: 'The Beatles byli draniami, byliśmy totalnymi frajerami, nigdy nie napisaliśmy niczego dobrego...' Co oczywiście, zasadniczo było nieprawdą. I trzeba sobie zdać sprawę z tego, że to był jego 'heroinowy okres', co powodowało, że jego wypowiedzi z tamtego okresu nie były zbyt klarowne. W tamtych czasach bywały tego typu problemy...

Więc – jak większość tego co powiedział John, odebrałem to jako lekkie przytyki. Nadal go kocham. Nie dbam o to co powiedział. Wcale. Nawet te najgorsze rzeczy, bo wciąż wiem, że był wspaniałym facetem, i że mnie kochał.

 


Tekst o albumie "Imagine"





So sgt. pepper took you by surprise
you better see right through that mother's eyes
those freaks was right when they said you was dead
the one mistake you made was in your head

how do you sleep?
ah how do you sleep at night?

you live with straights who tell you you was king
jump when your momma tell you anything
the only thing you've done was yesterday
and since you're gone you're just another day

how do you sleep?
ah how do you sleep at night?

a pretty face may last a year or two
but pretty soon they'll see what you can do
the sound you make is muzak to my ears
you must have learned something in all those years

how do you sleep?
ah how do you sleep at night?

 

Muzyczny blog  Historia The Beatles  Music Blog
Polski blog o najwspanialszym zespole w historii muzyki. 

FAB4